Sacred Texts Hinduism Mahabharata Index Book 1 Index Previous Next
|
1
[वस] पृच्छामि तवां वसु मना रौशदश्विर; यद्य अस्ति लॊकॊ दिवि मह्यं नरेन्द्र यद्य अन्तरिक्षे परथितॊ महात्मन; कषेत्रज्ञं तवां तस्य धर्मस्य मन्ये 2 [य] यद अन्तरिक्षं पृथिवी दिशश च; यत तेजसा तपते भानुमांश च लॊकास तावन्तॊ दिवि संस्थिता वै; ते नान्तवन्तः परतिपालयन्ति 3 [वस] तांस ते ददामि पत मा परपातं; ये मे लॊकास तव ते वै भवन्तु करीणीष्वैनांस तृणकेनापि राजन; परतिग्रहस ते यदि सम्यक परदुष्टः 4 [य] न मिथ्याहं विक्रयं वै समरामि; वृथा गृहीतं शिशुकाच छङ्कमानः कुर्यां न चैवाकृत पूर्वम अन्यैर; विवित्समानः किम उ तत्र साधु 5 [वस] तांस तवं लॊकान परतिपद्यस्व राजन; मया दत्तान यदि नेष्टः करयस ते अहं न तान वै परतिगन्ता नरेन्द्र; सर्वे लॊकास तव ते वै भवन्तु 6 [षिबि] पृच्छामि तवां शिबिर औशीनरॊ ऽहं; ममापि लॊका यदि सन्तीह तात यद्य अन्तरिक्षे यदि वा दिवि शरिताः; कषेत्रज्ञं तवां तस्य धर्मस्य मन्ये 7 [य] न तवं वाचा हृदयेनापि विद्वन; परीप्समानान नावमंस्था नरेन्द्र तेनानन्ता दिवि लॊकाः शरितास ते; विद्युद्रूपाः सवनवन्तॊ महान्तः 8 [ष] तांस तवं लॊकान परतिपद्यस्व राजन; मया दत्तान यदि नेष्टः करयस ते न चाहं तान परतिपत्स्येह दत्त्वा; यत्र गत्वा तवम उपास्से ह लॊकान 9 [य] यथा तवम इन्द्र परतिमप्रभावस; ते चाप्य अनन्ता नरदेव लॊकाः तथाद्य लॊके न रमे ऽनयदत्ते; तस्माच छिबे नाभिनन्दामि दायम 10 [आ] न चेद एकैकशॊ राजँल लॊकान नः परतिनन्दसि सर्वे परदाय भवते गन्तारॊ नरकं वयम 11 [य] यद अर्हाय ददध्वं तत सन्तः सत्यानृशंस्यतः अहं तु नाभिधृष्णॊमि यत्कृतं न मया पुरा 12 [आ] कस्यैते परतिदृश्यन्ते रथाः पञ्च हिरण्मयाः उच्चैः सन्तः परकाशन्ते जवलन्तॊ ऽगनिशिखा इव 13 [य] युष्मान एते हि वक्ष्यन्ति रथाः पञ्च हिरण्मयाः उच्चैः सन्तः परकाशन्ते जवलन्तॊ ऽगनिशिखा इव 14 [आ] आतिष्ठस्व रथं राजन विक्रमस्व विहायसा वयम अप्य अनुयास्यामॊ यदा कालॊ भविष्यति 15 [य] सर्वैर इदानीं गन्तव्यं सहस्वर्गजितॊ वयम एष नॊ विरजाः पन्था दृश्यते देव सद्मनः 16 [व] ते ऽधिरुह्य रथान सर्वे परयाता नृपसत्तमाः आक्रमन्तॊ दिवं भाभिर धर्मेणावृत्य रॊदसी 17 [आ] अहं मन्ये पूर्वम एकॊ ऽसमि गन्ता; सखा चेन्द्रः सर्वथा मे महात्मा कस्माद एवं शिबिर औशीनरॊ ऽयम; एकॊ ऽतयगात सर्ववेगेन वाहान 18 [य] अददाद देव यानाय यावद वित्तम अविन्दत उशीनरस्य पुत्रॊ ऽयं तस्माच छरेष्ठॊ हि नः शिबिः 19 दानं तपः सत्यम अथापि धर्मॊ हरीः; शरीः कषमा सौम्य तथा तितिक्षा राजन्न एतान्य अप्रतिमस्य राज्ञः; शिबेः सथितान्य अनृशंसस्य बुद्ध्या एवंवृत्तॊ हरीनिषेधश च यस्मात; तस्माच छिबिर अत्यगाद वै रथेन 20 [व] अथाष्टकः पुनर एवान्वपृच्छन; मातामहं कौतुकाद इन्द्रकल्पम पृच्छामि तवां नृपते बरूहि सत्यं; कुतश च कस्यासि सुतश च कस्य कृतं तवया यद धि न तस्य कर्ता; लॊके तवदन्यः कषत्रियॊ बराह्मणॊ वा 21 [य] ययातिर अस्मि नहुषस्य पुत्रः; पूरॊः पिता सार्वभौमस तव इहासम गुह्यम अर्थं मामकेभ्यॊ बरवीमि; मातामहॊ ऽहं भवतां परकाशः 22 सर्वाम इमां पृथिवीं निर्जिगाय; परस्थे बद्ध्वा हय अददं बराह्मणेभ्यः मेध्यान अश्वान एकशफान सुरूपांस; तदा देवाः पुण्यभाजॊ भवन्ति 23 अदाम अहं पृथिवीं बराह्मणेभ्यः; पूर्णाम इमाम अखिलां वाहनस्य गॊभिः सुवर्णेन धनैश च मुख्यैस; तत्रासन गाः शतम अर्बुदानि 24 सत्येन मे दयौश च वसुंधरा च; तथैवाग्निर जवलते मानुषेषु न मे पृथा वयाहृतम एव वाक्यं; सत्यं हि सन्तः परतिपूजयन्ति सर्वे च देवा मुनयश च लॊकाः; सत्येन पूज्या इति मे मनॊगतम 25 यॊ नः सवर्गजितः सर्वान यथावृत्तं निवेदयेत अनसूयुर दविजाग्रेभ्यः स लभेन नः सलॊकताम 26 [व] एवं राजा स महात्मा हय अतीव; सवैर दौहित्रैस तारितॊ ऽमित्रसाहः तयक्त्वा महीं परमॊदारकर्मा; सवर्गं गतः कर्मभिर वयाप्य पृथ्वीम |
1
[vas] pṛcchāmi tvāṃ vasu manā rauśadaśvir; yady asti loko divi mahyaṃ narendra yady antarikṣe prathito mahātman; kṣetrajñaṃ tvāṃ tasya dharmasya manye 2 [y] yad antarikṣaṃ pṛthivī diśaś ca; yat tejasā tapate bhānumāṃś ca lokās tāvanto divi saṃsthitā vai; te nāntavantaḥ pratipālayanti 3 [vas] tāṃs te dadāmi pata mā prapātaṃ; ye me lokās tava te vai bhavantu krīṇīṣvaināṃs tṛṇakenāpi rājan; pratigrahas te yadi samyak praduṣṭaḥ 4 [y] na mithyāhaṃ vikrayaṃ vai smarāmi; vṛthā gṛhītaṃ śiśukāc chaṅkamānaḥ kuryāṃ na caivākṛta pūrvam anyair; vivitsamānaḥ kim u tatra sādhu 5 [vas] tāṃs tvaṃ lokān pratipadyasva rājan; mayā dattān yadi neṣṭaḥ krayas te ahaṃ na tān vai pratigantā narendra; sarve lokās tava te vai bhavantu 6 [ṣibi] pṛcchāmi tvāṃ śibir auśīnaro 'haṃ; mamāpi lokā yadi santīha tāta yady antarikṣe yadi vā divi śritāḥ; kṣetrajñaṃ tvāṃ tasya dharmasya manye 7 [y] na tvaṃ vācā hṛdayenāpi vidvan; parīpsamānān nāvamaṃsthā narendra tenānantā divi lokāḥ śritās te; vidyudrūpāḥ svanavanto mahāntaḥ 8 [ṣ] tāṃs tvaṃ lokān pratipadyasva rājan; mayā dattān yadi neṣṭaḥ krayas te na cāhaṃ tān pratipatsyeha dattvā; yatra gatvā tvam upāsse ha lokān 9 [y] yathā tvam indra pratimaprabhāvas; te cāpy anantā naradeva lokāḥ tathādya loke na rame 'nyadatte; tasmāc chibe nābhinandāmi dāyam 10 [ā] na ced ekaikaśo rājaṁl lokān naḥ pratinandasi sarve pradāya bhavate gantāro narakaṃ vayam 11 [y] yad arhāya dadadhvaṃ tat santaḥ satyānṛśaṃsyataḥ ahaṃ tu nābhidhṛṣṇomi yatkṛtaṃ na mayā purā 12 [ā] kasyaite pratidṛśyante rathāḥ pañca hiraṇmayāḥ uccaiḥ santaḥ prakāśante jvalanto 'gniśikhā iva 13 [y] yuṣmān ete hi vakṣyanti rathāḥ pañca hiraṇmayāḥ uccaiḥ santaḥ prakāśante jvalanto 'gniśikhā iva 14 [ā] ātiṣṭhasva rathaṃ rājan vikramasva vihāyasā vayam apy anuyāsyāmo yadā kālo bhaviṣyati 15 [y] sarvair idānīṃ gantavyaṃ sahasvargajito vayam eṣa no virajāḥ panthā dṛśyate deva sadmanaḥ 16 [v] te 'dhiruhya rathān sarve prayātā nṛpasattamāḥ ākramanto divaṃ bhābhir dharmeṇāvṛtya rodasī 17 [ā] ahaṃ manye pūrvam eko 'smi gantā; sakhā cendraḥ sarvathā me mahātmā kasmād evaṃ śibir auśīnaro 'yam; eko 'tyagāt sarvavegena vāhān 18 [y] adadād deva yānāya yāvad vittam avindata uśīnarasya putro 'yaṃ tasmāc chreṣṭho hi naḥ śibiḥ 19 dānaṃ tapaḥ satyam athāpi dharmo hrīḥ; śrīḥ kṣamā saumya tathā titikṣā rājann etāny apratimasya rājñaḥ; śibeḥ sthitāny anṛśaṃsasya buddhyā evaṃvṛtto hrīniṣedhaś ca yasmāt; tasmāc chibir atyagād vai rathena 20 [v] athāṣṭakaḥ punar evānvapṛcchan; mātāmahaṃ kautukād indrakalpam pṛcchāmi tvāṃ nṛpate brūhi satyaṃ; kutaś ca kasyāsi sutaś ca kasya kṛtaṃ tvayā yad dhi na tasya kartā; loke tvadanyaḥ kṣatriyo brāhmaṇo vā 21 [y] yayātir asmi nahuṣasya putraḥ; pūroḥ pitā sārvabhaumas tv ihāsam guhyam arthaṃ māmakebhyo bravīmi; mātāmaho 'haṃ bhavatāṃ prakāśaḥ 22 sarvām imāṃ pṛthivīṃ nirjigāya; prasthe baddhvā hy adadaṃ brāhmaṇebhyaḥ medhyān aśvān ekaśaphān surūpāṃs; tadā devāḥ puṇyabhājo bhavanti 23 adām ahaṃ pṛthivīṃ brāhmaṇebhyaḥ; pūrṇām imām akhilāṃ vāhanasya gobhiḥ suvarṇena dhanaiś ca mukhyais; tatrāsan gāḥ śatam arbudāni 24 satyena me dyauś ca vasuṃdharā ca; tathaivāgnir jvalate mānuṣeṣu na me pṛthā vyāhṛtam eva vākyaṃ; satyaṃ hi santaḥ pratipūjayanti sarve ca devā munayaś ca lokāḥ; satyena pūjyā iti me manogatam 25 yo naḥ svargajitaḥ sarvān yathāvṛttaṃ nivedayet anasūyur dvijāgrebhyaḥ sa labhen naḥ salokatām 26 [v] evaṃ rājā sa mahātmā hy atīva; svair dauhitrais tārito 'mitrasāhaḥ tyaktvā mahīṃ paramodārakarmā; svargaṃ gataḥ karmabhir vyāpya pṛthvīm |